พุทธธรรม. 2565. ปรัชญาเพื่อชีวิต "ศิลปะแห่งความเป็นมนุษย์" = Philosophy of Life The Art of Living. กรุงเทพฯ: เพชรพินิจ.239 หน้า. 245 บาท.

ซิกมันด์ ฟรอยด์ ได้ชี้ให้เห็นถึงกระบวนการธรรมชาติของมนุษย์ในทัศนะ
ของจิตวิเคราะห์ว่า... "ที่ใดมีอิด (Id) ที่นั่นก็จะมีอีโก้ (Ego)" จุดมุ่งหมาย
ของฟรอยด์ คือ ต้องการให้เหตุผลซึ่งเป็นระดับจิตที่เป็นซูเปอร์อีโก้
(Superego) เข้าไปครอบงำความต้องการที่ไร้เหตุผลซึ่งอยู่ในจิตไร้สำนึก
(Id) โดยต้องการให้มนุษย์ได้รับการปลดปล่อยจากอำนาจแห่งจิตไร้สำนึก
เท่าที่วิสัยมนุษย์จะทำได้ "มนุษย์ จะต้องรู้จักพลังในจิตไร้สำนึกภายในตัว
เอง ทั้งนี้ก็เพื่อจะได้ครอบงำ และควบคุมมันเอาไว้" นั่นคือจุดมุ่งหมายของ
ฟรอยด์ที่ต้องการให้มนุษย์รู้ความจริงมากที่สุด