ไดมอนด์, จาเร็ด.. 2563. ปืน เชื้อโรค เหล็กกล้า กับชะตากรรมของสังคมมนุษย์ แปลจากเรื่อง Guns, Germs, And Steel The Fates of Human Societies โดย อรวรรณ  คูหเจริญ. กรุงเทพฯ: ยิปซี กรุ๊ป. 739 หน้า. 585 บาท.

         หนังสือเล่มนี้พยายามจะสรุปประวัติศาสตร์ที่เป็นของทุกคนในช่วง 13,000 ปีที่ผ่านมาอย่างสั้น ๆ แรงบันดาลใจสำคัญสำหรับผู้เขียนคือคำถามที่ว่า เหตุใดประวัติศาสตร์ของแต่ละทวีปซึ่งต่างกัน จึงเผยตัวในลักษณาการที่แตกต่างกัน หากคำถามนี้ทำให้ท่านนึกหวั่นใจเพราะคิดว่ากำลังจะได้อ่านหนังสือตำราทำนองเหยียดผิวแล้วละก็ โปรดอย่าได้วิตก เพราะท่านจะพบคำตอบซึ่งไม่เกี่ยวกับความแตกต่างทางชาติพันธุ์เลยแม้แต่น้อย หนังสือเล่มนี้เน้นเสาะหาคำอธิบายที่สามารถให้ความกระจ่างชัดเจนที่สุด และสืบสาวย้อนความสัมพันธ์อันเป็นเหตุและผลต่อเนื่องกันในประวัติศาสตร์ ให้ยาวไกลที่สุดเท่าที่จะทำได้